Wist je dat er verschillende soorten gorilla’s bestaan? De westelijke gorilla (met twee ondersoorten) en de oostelijke gorilla, die opgesplitst is in de Grauers’s gorilla en de veel bekendere berggorilla. Met uitzondering van de berggorilla, nemen de aantallen van alle gorilla (onder)soorten af. De belangrijkste bedreiging is een sterke toename van de menselijke bevolking in de verspreidingsgebieden van gorilla’s. Voor akkers, huizen en het maken van houtskool wordt veel bos gekapt. Daardoor wordt het leefgebied van de gorilla’s steeds kleiner en ontstaan conflicten tussen mensen. Ook de jacht naar coltan voor onze mobiele telefoons en de goudkoorts dragen daaraan bij. Berggorilla und Regenwald Direkthilfe ontfermt zich sinds 1986 over gorilla’s en hun leefgebied.
Het Gaia Nature Fund steunt dankzij de inzameling van mobiele telefoons sinds 2009 diverse projecten ter bescherming van ernstig bedreigde gorilla’s. Totale bijdrage sindsdien € 58.544,-.
Bergorilla Direkthilfe richt zich op de bescherming van de Grauers’ gorilla in het Virunga National Park, Democratische Republiek Congo. In totaal zijn er nog zo’n 3.800 individuen van deze ondersoort over, maar ze leven geïsoleerd van elkaar in kleine bosfragmenten, die omgeven worden door menselijke bewoning. Het Virunga NP ligt in de Albertine Rift, een biodiversiteit hotspot bestaande uit diverse meren, omgeven door hoge bergpieken. Mount Tshiaberimu is er daar eentje van. Naast een handjevol Grauers’ gorilla’s leven er nog zes soorten apen. Door armoede en dreigingen door rebellen (die al sinds 1986 de scepter zwaaien) is de lokale bevolking vaak aangewezen op hulpbronnen uit het bos: hout om op te koken, vlees (stroperij), etc. Daarom helpt Berggorilla Direkthilfe de lokale bevolking aan alternatieve inkomsten.
Berggorilla Direkthilfe heeft een team van trackers opgeleid die de Grauers gorilla’s in Mount Tshiaberimu dagelijks volgt. Dat is de enige manier om om hen te beschermen. Het team staat sinds 2007 onder leiding van Paluku Muyira en zijn rechterhand Kitegha Nyoka (zie foto). Dankzij de steun van Berggorilla Direkthilfe zijn de trackers verzekerd van een inkomen, kleding en benodigde materialen. De trackers kregen bovendien een training in GPS- en kompasgebruik en leerden alles over gorilla gedrag. Vanwege de dreigingen in de regio, worden de trackers begeleid door overheidsrangers. Gezamenlijk patrouilleren ze langs de grenzen van het gebied om binnendringers tegen te houden. Indien nodig, arresteren ze stropers of houthakkers. Ook houden de trackers het gedrag en de gezondheid van de gorilla’s in de gaten. Hier hebben de talloze andere bedreigde planten- en diersoorten die in het gebied leven ook baat bij!
De sleutel tot succes om de Grauers’ gorilla’s van Mount Tshiaberimu te kunnen beschermen is hulp aan mensen. Daarom heeft Berggorilla Direkthilfe heeft de afgelopen jaren diverse projecten voor hen ontwikkeld. Bijen bieden bijvoorbeeld werkgelegenheid aan vrouwen en de honing levert geld op. Viskwekerijen leveren tientallen gezinnen voedsel voor eigen consumptie en voor verkoop op de markt. En bamboe plantages buiten het beschermde gebied draagt bij aan het voorkomen van stroperij in het park. Bamboe is bovendien geschikt voor allerlei toepassingen, en de planten gaan erosie op kale hellingen tegen. Dankzij boomkwekerijen konden delen van het leefgebied ook weer herbebost worden.
De kleine populatie gorilla’s op Mount Tshiaberimu is op de lange termijn alleen levensvatbaar als er individuen van buitenaf bij komen. Dit is een zorgelijke kwestie, maar de medewerkers van Mount Tshiaberimu werken er hard aan en zien de toekomst hoopvol tegemoet! Dankzij de bijdrage van het Gaia Nature Fund zijn de individuen die er nog wel zijn in elk geval zeker gesteld! En er is goed nieuws, want in 2020 werd een jong geboren!
Door mobieltjes te recyclen, hoeft er minder coltan uit het leefgebied van gorilla’s te komen. Bovendien ontvangt het Gaia Nature Fund voor elk mobieltje dat kan worden hergebruikt een vergoeding van het kringloopbedrijf Eeko. Ook voor lege cartridges ontvangen we geld. Dit geld doneert het GNF volledig aan de bescherming van Grauers gorilla’s in het Virunga National Park in de Democratische Repubiek Congo.
Help jij ook mee? www.gaiazoo.nl/inzamelactie
Veel mensen in DR Congo koken op houtvuurtjes. Het hout sprokkelen ze in de bossen rond hun dorpen; ook in het leefgebied van de Grauers’ gorilla’s. Of ze kopen houtskool in het dorp – houtskool waarvan het hout afkomstig is uit het beschermde bos. Daarom heeft Berggorilla Direkthilfe in 2020 de lokale bewoners geleerd hoe ze zelf energiezuinige kooktoestellen kunnen produceren. Deze workshop en de benodigde materialen kwamen beschikbaar dankzij een bijdrage van het GNF en de Ambassadeurs van de Natuur. Hierdoor hoeft een hele gemeenschap van 500 huishoudens niet meer het bos in om hout te sprokkelen. Dat scheelt hen niet alleen veel tijd, maar zo neemt de druk op het leefgebied van de gorilla’s aanzienlijk af. Want de toestellen gebruiken maar half zoveel hout(skool) als een regulier kookvuurtje. Met dat geld kan men bijvoorbeeld zonnepanelen, schoolgeld of voedsel kopen. Indirect beschermen de kooktoestellen dus de gorilla’s!
In 2020 werd tevens een nieuw, productief aardappelras gekweekt, waardoor de bevolking een meer stabiele voedselvoorziening heeft.